صنایع دستی هرمز
جزیره هرمز از قدیمالایام بخش مهمی از انواع صنایعدستی را در خود جای داده و به همین جهت همواره در طول تاریخ مورد توجه محققان، گردشگران و تاریخ شناسان گوناگون قرار گرفته است. صنایع دستی در جزیره هرمز همانند بسیاری از نقاط دیگر کشورمان حالتی مکمل اقتصاد و کشاورزی داشته و تأمینکننده بخشی از نیازهای مردم منطقه است.صنایعدستی با توجه به زیبایی و جاذبهای که دارد میتواند بهعنوان یکی از جاذبههای جهانگردی و جذب گردشگر بهحساب آید و تأثیرگذاری مؤثر و مستقیمی نیز در صنعت توریسم و هم بهعنوان قابلیت گردشگری و جذب سرمایههای مستقیم خارجی در منطقه دارا است.
این صنایع بهعنوان صنعتی مستقل، بومی و اصیل با جنبههای قوی کاربردی از جهات هنری، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، میتواند هم گام با توسعه صنعت گردشگری سهم شایسته و درخور توجهی در اقتصاد کشور و معرفی هنر ناب ایرانی و نهایتاً زندگی اقتصادی و حیات فرهنگی کشور داشته باشد.
صنایع دستی، حاصل ذوق، تلاش و خلاقیت است. مجموعه ای از اصیل ترین وکاربردی ترین هنرها و مهارت ها که از تنوع زیادی برخوردار است و نشاندهنده هویت و پیشینه هر ملت و آیینه آداب و رسوم و سنن و فرهنگ هر منطقه است. منتها سال هاست که در کشورمان، به دلایل متفاوتی از جمله ورود صنایع ماشینی و کارخانه ای،واردات بی رویه کالاهای تزئینی و کاربردیِ بی کیفیت، نبود توجیه مالی، بی توجهی مسئولان، استقبال نکردن مردم به خاطر بی اطلاعی یا تغییر سلیقه و گرایش به مدهای اروپایی و… صنایع دستی کشورمان تا حد زیادی، در مسیر نابودی است و احیای دوباره آن، توجه و همت و تلاش و حمایت جمعیِ مردم و مسئولان کشور را میطلبد.
با درنظرداشتن موقعیت مرزی استان و رویارویی دختران بافرهنگهای بیگانه، محفوظ ماندن این جایگاه و استفاده از صنایعدستی بهویژه در پوشش خانمها بسیار ارزشمند است و حاکی از توجه و عنایت مردم استان به اینگونه صنایع و حفظ نمادهای سنتی و بومی منطقه است.
سوغات و صنایعدستی جزیره هرمز
نقاشی با خاک بر روی شیشه و بوم ، نگاره های خاکرنگی در جام و بطری شیشه های ، انواع صنایعدستی و زیورآلات صدفی ، انواع بافندگی های سنتی نظیر زریبافی ، خوس بافی ، گلابتون ، انواع خیاطی سنتی اعم از شلوارها و لباسهای جنوبی ، برقه ، صنایع حصیربافی ، سفالگری ، لنج های چوبی ، گلیم و فرش دستباف از صنایعدستی هرمز است که می توان از بدو ورود به جزیره و در اسکله مسافربری ، دهکده صنایعدستی جزیره هرمز ، غرفه های صنایعدستی در محل جاذبه های گردشگری جزیره خریداری نمود ، علاوه بر صنایعدستی نقش حنا از خدمات بارز جزیره هرمز است که می تواند بهترین خاطره برای بانوان بازدیدکننده از جزیره باشد.
هرمز جزیره رنگ هاست، این جزیره دارای خاک های رنگی بسیاری است که در کنار یکدیگر طیف وسیعی از رنگ های سفید، زرد، نارنجی، قرمز، قهوه ای، سبز و حتی طلایی ایجاد می کند،جزیره هرمز رنگ های شمارش ناپذیری دارد و یکی از نمونههای زیبای آن دره رنگین کمان میباشد.
از اقداماتی که اهالی روستا و برخی هنرمندان برای کسب درآمد انجام می دهند، قرار دادن خاک های رنگی در شیشه و فروش آن به گردشگران است ولی از آنجایی که این کار به طبیعت منطقه آسیب می زد اهالی روستا از شن های صنعی برای این کار استفاده می کنند
اما اگر از محصولاتی که با شنهای جزیره تولید شده اند خریداری کنید این نکته را در نظر داشته باشید که در فرودگاه اجازه حمل خاک را در کابین نمی دهند و به مشکل بر می خورید.
جاذبه های گردشگری
تاریخ هرمز
ملوک هرمز حکومتی پادشاهی در خلیج فارس بود که از قرن سوم تا قرن دهم هجری در طول تنگه هرمز گسترده بود. نام این حکومت از شهر هرمز کهنه پایتخت تاریخی آن برآمده. این حکومت از آغازش تا زمانی که به سلطه پرتغالیها درآمد خراجگذار پادشاهان ایران بودهاست.
موقعیت جغرافیایی
جزیره هرمز بهشت زمین شناسی
هُرمُز جزیرهای بیضیشکل و گنبدی نمکی در خلیج فارس و در ۸ کیلومتری بندرعباس است. این جزیره را به علت موقعیت جغرافیایی آن و مجاورت با تنگه هرمز، کلید خلیج فارس میدانند. همین موقعیت است که آن را در طول تاریخ، از نظر راهبردی و بازرگانی از اهمیت خاصی برخوردار ساختهاست.
پوشش مردم
فرهنگ پوشش مردان و بانوان
آنچه لباس یا تنپوش زنان هرمزگان را زیبایی میبخشد نقش و طرح و رنگ است و پیراهن زنان گاه بلند تا مچ پا و گاه تا زیر زانو میرسد که از هر منطقه به منطقهای دیگر متفاوت است. موضوع مهم در لباس زنان هرمزگان نوع پارچه و رنگ آن است که به علت گرمای هوا معمولا سبک و نازک است تا جریان هوا را به راحتی از میان آن عبور دهد.
مراسمات محلی
مراسمات بومی ملی و مذهبی
آداب و رسوم مردم هرمز، به علت همجوار بودن با دریا و تماس كم آنان با مردم داخل فلات ایران، به آداب و رسوم دیگر نقاط ایران شباهتهای كمتری دارد و شاید به این خاطر باشد كه كمی عجیب و غریب جلوه میدهد. از مراسم مهم این منطقه ایران میتوان به مراسم زار، قبله دعا، قربانی برای بارش باران، ، مولودیخوانی و عزاداری های محلی اشاره داشت.
ادبیات شفاهی و گویش
گویش و لهجه و نوای صیادان
ضرب المثل ها ، لالایی ها
گویش هرمزی ها گویشی از زبان فارسی است که در استان هرمزگان به آن تکلم میکنند. هرمزگانی یکی از گویشهای زبان فارسی است که ویژگیهای فارسی کهن را حفظ کردهاست. گویش مردم جزیره هرمز و استان هرمزگان آمیزهای از گویش با ریشهٔ پهلوی و زبانهای دیگر است.
بازی های محلی
تفریحات محلی و سنتی
بازی کلمچا، دار کلکا، سنگ چلکا، دار توپا، کتالا ،علی دزا، کل شیطونا، تیله یا، هفت سنگ بالا، کنجا کنجا، دزا،گوپا و لپنگا از جمله بازی های بومی و محلی هرمزگان است که بخش شیرین زندگی کودکی بومیان این منطقه را در بر می گیرد.
غذاهای محلی
غذاهای دریایی ، دسرها و نان محلی
استان هرمزگان به دلیل شرایط خاص آب و هوایی و خصوصیات اقلیمی که دارد، دارای غذاهای متنوع و خوش آب و رنگ است. بیشتر غذاها دقیقآ همان غذاهایی است که در هندوستان مصرف می کنند نه تنها غذاها بلکه تمام نان ها وادویه ها ی محلی همه هندی هستند