فرش خاکی هرمز
از سال 1387 در نیمه ی دوم سال که فصل مناسب سفر به مناطق جنوبی است، فرش خاکی هرمز كه با استفاده از خاکهای رنگارنگ جزیره ترسیم میشود، بهانهای است تا هنرمندان گرد هم آیند و نقش خاک را بر دل زمین بزنند.
هنرمندان نقاش، فرش خاکی هرمز را در حاشیه خلیج فارس و به فاصله کمی از آبهای نیلگون خلیج بر روی شنهای ساحل و با خاکهای رنگی جزیره میسازند. در ساخت این فرش خاکی که در طی سالهای گوناگون، طرحهای زیبا و متنوعی داشته است بیش از 50 هنرمند همکاری کردهاند. خاک جزیره هرمز به سبب ترکیبات اکسید آهن و اکسیداسیونهای مختلف، رنگهایی همچون زرد، سفید، سرخ، قهوهای و غیره دارد که در طراحی نقوش متنوع فرش، زیبایی خاصی به آن میدهد. فرش خاکی هرمز به یکی از جاذبههای گردشگری در ایران و جهان تبدیل شده است که گردشگران بسیاری برای دیدن آن به جزیره هرمز سفر میکنند و زیباییهای منحصر به فردش شما را مسحور خود میکند. در طراحی فرش خاکی از نقوش گیاهی و هندسی فراوانی استفاده کردهاند به طوریکه نشانههایی از نوروز، افسانههای دریایی، روایتها و قصههای قدیم مردم جزیره هرمز را میببینید. در سال 1396 ه.ش از هفتمین فرش خاکی هرمز با مساحت 1300 متر مربع در 28 اسفند ماه رونمایی شد که در ساخت آن از 12 نوع خاک رنگی استفاده کرده بودند
فرش خاکی قرمز نمادی از تمدن یک هزار ساله جزیره هرمز است که تاریخ این جزیره را از دوران باستان تا به امروز حکایت و استعدادها، سنتها، تاریخ، اجتماع و فرهنگ آن را معرفی میکند. محلیها در جشنوارههای سالانه که اغلب در نیمه دوم سال، به مناسبت نوروز و یا روز خلیج فارس در اردیبهشت برگزار میشود، با استفاده از خاکهای رنگی موجود در خود جزیره و طرح و نقشهای بومی، این فرش را بر ساحل میگسترانند. طرحهای فرش هرمز از عناصر و اسطورههای هرمزگان و همین طور اشعار عمر خیام الگو گرفته است. استفاده از تصویر لاکپشت پوزه عقابی، جبیر، نقوش پوشاک زنانه، تصاویری از قلعه پرتغالیها و نماد موسیقی بومی و سازهای محلی، از فرش خاکی هرمز جاذبهای منحصر به فرد ساخته است که بسیاری از ما تصاویر جذاب آن را در اینترنت دیدهایم.
گفته می شود که این بزرگترین فرش خاکی جهان است!
فراموش نكنید؛ «خاک» یكی از دیدنیهای هرمز است! وقتی كه میگوییم نقرهای و طلایی و سرخ، فقط واژه است، نقرهای خود طیفی میشود كه با رنگ آفتاب بازی میكند، گاهی كمرنگتر و گاهی پررنگتر، گاهی از فرط روشنایی به رنگ آسمانها نزدیك میشود و گاهی از فرط تیرگی گویی میشود ذرهای از دل شب كه نور مهتاب بر آن میتابد.بقیه رنگها نیز همین است، خاك سرخ فقط یك تمثیل است تا تو را به دنیای آرزوها و دنیای رنگها ببرد. خاک است و آفتاب و رنگ، آنقدر پرتلالو كه نقش خیال میزند و بسیاری كه نقش هنر در ذهن دارند، در مناسبتهای مختلف بر ساحل این جزیره گرد هم میآیند و فرشی از خاک با طرحهای بكر ترسیم میكنند.
البته مدتیست که رویداد فرش خاکی هرمز به دلیل جلوگیری از هدر رفتن خاک رنگین و طبیعت ناب جزیره هرمز برگزار نمی شود.
دیگر نکته جالب و قابل توجه این ساحل، وجود سنگی درون آب دریاست که سالیان سال است سکونتگاه مرغان دریایی شده و با جَزر و مَد آب هیچگاه کامل به زیر آب نمی رود و همیشه مرغی بر روی آن نشسته است.
جاذبه های گردشگری
تاریخ هرمز
ملوک هرمز حکومتی پادشاهی در خلیج فارس بود که از قرن سوم تا قرن دهم هجری در طول تنگه هرمز گسترده بود. نام این حکومت از شهر هرمز کهنه پایتخت تاریخی آن برآمده. این حکومت از آغازش تا زمانی که به سلطه پرتغالیها درآمد خراجگذار پادشاهان ایران بودهاست.
موقعیت جغرافیایی
جزیره هرمز بهشت زمین شناسی
هُرمُز جزیرهای بیضیشکل و گنبدی نمکی در خلیج فارس و در ۸ کیلومتری بندرعباس است. این جزیره را به علت موقعیت جغرافیایی آن و مجاورت با تنگه هرمز، کلید خلیج فارس میدانند. همین موقعیت است که آن را در طول تاریخ، از نظر راهبردی و بازرگانی از اهمیت خاصی برخوردار ساختهاست.
پوشش مردم
فرهنگ پوشش مردان و بانوان
آنچه لباس یا تنپوش زنان هرمزگان را زیبایی میبخشد نقش و طرح و رنگ است و پیراهن زنان گاه بلند تا مچ پا و گاه تا زیر زانو میرسد که از هر منطقه به منطقهای دیگر متفاوت است. موضوع مهم در لباس زنان هرمزگان نوع پارچه و رنگ آن است که به علت گرمای هوا معمولا سبک و نازک است تا جریان هوا را به راحتی از میان آن عبور دهد.
مراسمات محلی
مراسمات بومی ملی و مذهبی
آداب و رسوم مردم هرمز، به علت همجوار بودن با دریا و تماس كم آنان با مردم داخل فلات ایران، به آداب و رسوم دیگر نقاط ایران شباهتهای كمتری دارد و شاید به این خاطر باشد كه كمی عجیب و غریب جلوه میدهد. از مراسم مهم این منطقه ایران میتوان به مراسم زار، قبله دعا، قربانی برای بارش باران، ، مولودیخوانی و عزاداری های محلی اشاره داشت.
ادبیات شفاهی و گویش
گویش و لهجه و نوای صیادان
ضرب المثل ها ، لالایی ها
گویش هرمزی ها گویشی از زبان فارسی است که در استان هرمزگان به آن تکلم میکنند. هرمزگانی یکی از گویشهای زبان فارسی است که ویژگیهای فارسی کهن را حفظ کردهاست. گویش مردم جزیره هرمز و استان هرمزگان آمیزهای از گویش با ریشهٔ پهلوی و زبانهای دیگر است.
بازی های محلی
تفریحات محلی و سنتی
بازی کلمچا، دار کلکا، سنگ چلکا، دار توپا، کتالا ،علی دزا، کل شیطونا، تیله یا، هفت سنگ بالا، کنجا کنجا، دزا،گوپا و لپنگا از جمله بازی های بومی و محلی هرمزگان است که بخش شیرین زندگی کودکی بومیان این منطقه را در بر می گیرد.
غذاهای محلی
غذاهای دریایی ، دسرها و نان محلی
استان هرمزگان به دلیل شرایط خاص آب و هوایی و خصوصیات اقلیمی که دارد، دارای غذاهای متنوع و خوش آب و رنگ است. بیشتر غذاها دقیقآ همان غذاهایی است که در هندوستان مصرف می کنند نه تنها غذاها بلکه تمام نان ها وادویه ها ی محلی همه هندی هستند